Ik weet niet of ik ooit nog kan vertrouwen…

De telefoon in mijn praktijk rinkelde dinsdagochtend vroeg. Een vrouw, hoorbaar geëmotioneerd, vroeg of ze dezelfde dag nog langs kon komen. “Ik heb net ontdekt dat mijn man overspel heeft gepleegd en ik weet niet of ik ooit nog kan vertrouwen.”

Deze wanhopige uitroep hoor ik vaker dan je misschien zou denken. Als relatietherapeut ben ik getuige van de diepe pijn die overspel veroorzaakt, maar ook van de verrassende kracht die stellen kunnen vinden om samen hun relatie te herstellen.

Overspel slaat in als een bom. Het vertrouwen dat als fundament diende voor de relatie is plotseling verdwenen. Toch zie ik in mijn praktijk dat veel koppels – met de juiste begeleiding en inzet – niet alleen kunnen herstellen maar zelfs een sterkere relatie kunnen opbouwen dan ze hadden voor het overspel plaatsvond.

“Een relatie groeit en bloeit wanneer beide mensen zich inzetten voor verandering. Dat is de sleutel.” – Dr. Jennifer Harley

De impact van overspel op je relatie

Laten we eerlijk zijn: overspel is een van de meest ingrijpende vertrouwensbreuken die een stel kan meemaken. Het schudt de relatie op haar grondvesten. De partner die bedrogen is, worstelt vaak met intense emoties zoals shock, woede, verdriet en een diep gevoel van verraad. Ook het zelfvertrouwen krijgt een enorme klap.

“De ontdekking van ontrouw is voor veel mensen vergelijkbaar met een traumatische ervaring – het verandert je kijk op je relatie, je partner en vaak ook jezelf.” – Dr. Esther Perel

De partner die vreemdging, kampt vaak met schaamte, schuld en verwarring over de eigen acties. Velen vragen zich af: “Hoe kon ik dit doen?” of “Wat zegt dit over mij?”. Deze emoties kunnen het herstelproces bemoeilijken als ze niet goed worden verwerkt.

Het is belangrijk te begrijpen dat overspel zelden ‘zomaar’ gebeurt. Er liggen bijna altijd diepere relatiedynamieken of persoonlijke issues aan ten grondslag. Dit betekent niet dat het gedrag gerechtvaardigd is, maar het begrip van deze onderliggende factoren is essentieel voor echte genezing.

Kernvoorwaarden voor herstel na ontrouw

Wil je na vreemdgaan weer samen verder? Dan zijn er enkele essentiële voorwaarden waar beide partners aan moeten voldoen:

1. Oprechte toewijding van beide partners

Herstel na ontrouw kan alleen slagen als beide partners zich volledig inzetten voor het proces. De bedrogen partner moet bereid zijn om ooit weer te vertrouwen, terwijl de partner die ontrouw was, oprechte spijt moet tonen en volledige verantwoordelijkheid moet nemen voor zijn of haar daden.

Toewijding betekent ook dat je bereid bent om door moeilijke gesprekken en emoties heen te gaan, wetende dat het pad naar herstel niet rechtlijnig zal zijn.

2. Eerlijke en open communicatie

Na een affaire is transparante communicatie cruciaal. Dit betekent:

  • Eerlijk zijn over gevoelens, behoeften en zorgen
  • Gebruik maken van “ik-boodschappen” om beschuldigingen te vermijden
  • Regelmatige, gerichte gesprekken voeren om onduidelijkheden op te helderen

“Bij herstel na overspel is niet alleen wat je zegt belangrijk, maar vooral ook hoe je luistert.” – Sue Johnson

De partner die ontrouw was, moet bereid zijn om vragen te beantwoorden en eerlijkheid te betrachten, zelfs als dit pijnlijk is. Tegelijkertijd moet de bedrogen partner leren hoe hij of zij deze informatie kan ontvangen zonder dat het destructief wordt.

3. Het herbouwen van vertrouwen

Vertrouwen wordt na vreemdgaan niet in één dag hersteld. Het vraagt om consistente, betrouwbare gedragingen en transparantie van de partner die ontrouw was. Dit kan betekenen:

De bedrogen partner moet ook bereid zijn om positieve veranderingen te erkennen en vooruitgang te waarderen, wat bijdraagt aan het genezingsproces.

Professionele hulp: waarom relatietherapie werkt bij ontrouw

Bij het herstellen van een relatie na overspel kan professionele hulp een doorslaggevend verschil maken. Relatietherapie biedt:

Een veilige en neutrale omgeving

In therapie creëren we een ruimte waar beide partners hun emoties kunnen uiten en gevoelige onderwerpen kunnen bespreken zonder angst voor escalatie of verwijten.

Begeleide communicatie

Als therapeut help ik stellen om effectiever te communiceren, vaak met gestructureerde technieken die beiden helpen om te luisteren zonder oordeel en zichzelf constructief te uiten.

Inzicht in de oorzaken van de affaire

In therapie kunnen we samen onderzoeken wat heeft bijgedragen aan het vreemdgaan – zoals gebrek aan emotionele intimiteit, onopgeloste conflicten of levensveranderingen. Dit begrip is cruciaal voor beide partners.

“Therapie na ontrouw is niet alleen gericht op vergeving, maar op het diep begrijpen van wat in de relatie ontbrak of scheef liep, zodat een écht nieuw begin mogelijk wordt.” – John Gottman

Vaardigheden voor de toekomst

Je leert praktische vaardigheden om vertrouwen te onderhouden, conflicten te hanteren en intimiteit te ontwikkelen. Dit zijn gereedschappen die je relatie niet alleen herstellen, maar ook versterken voor de lange termijn.

De onderliggende oorzaken van overspel begrijpen

Om echt te herstellen na ontrouw, is het belangrijk om de onderliggende factoren te begrijpen. De meest voorkomende oorzaken zijn:

Emotionele afstand of onvervulde behoeften

Partners kunnen vreemdgaan wanneer ze zich emotioneel verwaarloosd, ongewaardeerd of afgesloten voelen van hun partner. Dit kan ontstaan door:

  • Gebrek aan aandacht en waardering
  • Verminderde affectie
  • Het gevoel niet begrepen of gezien te worden

Seksuele ontevredenheid

Een gebrek aan seksuele vervulling, verschillende seksuele verlangens of seksuele verveling kunnen mensen ertoe brengen buiten de relatie bevrediging te zoeken.

Behoefte aan spanning of nieuwigheid

Soms leidt de zoektocht naar nieuwe ervaringen, spanning of de adrenalinerush die gepaard gaat met een nieuwe relatie tot ontrouw.

Lage zelfwaardering

Het zoeken naar bevestiging, aandacht of een boost in eigenwaarde van iemand buiten de relatie kan een belangrijke motivator zijn, vooral voor mensen die worstelen met zelfvertrouwen.

“Achter elke affaire schuilt een verhaal. Niet ter rechtvaardiging, maar ter begrip van wat er mis is gegaan en wat er hersteld moet worden.” – Michele Weiner-Davis

Begrip van deze factoren betekent niet dat het vreemdgaan wordt goedgepraat, maar het geeft wel inzicht in wat er moet veranderen om een sterkere relatie op te bouwen.

Effectieve grenzen stellen na een affaire

Het stellen en handhaven van gezonde grenzen is essentieel voor het herstel van vertrouwen. Hier zijn enkele stappen die stellen kunnen nemen:

Reflecteer op behoeften en waarden

Begin met zelfreflectie: beide partners moeten nadenken over hun eigen behoeften, waarden en wat hen een gevoel van veiligheid en respect geeft in de relatie. Deze zelfreflectie helpt om duidelijk te maken welke grenzen noodzakelijk zijn.

Open en duidelijke communicatie

Communiceer behoeften en grenzen duidelijk en niet-confronterend, gebruik “ik-boodschappen” om gevoelens uit te drukken zonder beschuldigingen. Wees specifiek over wat nodig is om je veilig te voelen.

Voorbeelden van duidelijke grenzen na ontrouw kunnen zijn:

  • Het verbreken van alle contact met de affairepartner
  • Transparantie over telefoon- of social mediagebruik
  • Informeren wanneer je later thuiskomt dan gepland

Stel gezamenlijke grenzen vast

Grenzen moeten samen worden besproken en overeengekomen, waarbij ervoor wordt gezorgd dat de behoeften van beide partners worden gerespecteerd. Dit gezamenlijke proces bevordert een gevoel van partnerschap en gedeelde verantwoordelijkheid.

“Grenzen zijn geen straffen, maar bruggen naar herstel. Ze zorgen voor de veiligheid die nodig is om opnieuw te kunnen vertrouwen.” – Brené Brown

Regelmatige check-ins en geplande gesprekken

Plan regelmatige momenten in (zoals een wekelijks relatiegesprek) om grenzen, voortgang en eventuele zorgen te bespreken. Deze voortdurende dialoog helpt duidelijkheid te behouden en problemen aan te pakken voordat ze escaleren.

Het vergevingsproces na overspel

Vergeving is een cruciaal onderdeel van het herstelproces, maar het is ook een van de moeilijkste aspecten. Het vergevingsproces in relatietherapie verloopt vaak via deze stappen:

1. Erkenning van de pijn

Beide partners moeten de pijn die door het vreemdgaan is veroorzaakt, openlijk erkennen en confronteren. Dit houdt in dat de emotionele impact wordt benoemd en dat er begrip komt voor hoe de ontrouw de relatie heeft beïnvloed.

2. Verantwoordelijkheid nemen

De partner die ontrouw was, neemt volledige verantwoordelijkheid voor zijn of haar daden, biedt een oprechte verontschuldiging aan en toont echt berouw. De gekwetste partner reflecteert ook op eigen gevoelens en reacties, wat wederzijdse verantwoordelijkheid bevordert.

3. Loslaten van wrok

De gekwetste partner werkt bewust aan het loslaten van aanhoudende woede, wrok of de wens om wraak te nemen. Deze stap is essentieel voor emotionele genezing en om ruimte te maken voor positieve gevoelens.

“Vergeving is geen eenmalige daad, maar een dagelijkse oefening in loslaten en opnieuw beginnen.” – Harriet Lerner

4. Samen vooruit gaan

Met vergeving als basis werkt het stel samen aan het herbouwen van vertrouwen en intimiteit, met focus op gedeelde doelen en een toekomst die niet belast wordt door oude grieven.

Het is belangrijk te onthouden dat vergeving in relatietherapie geen onmiddellijke gebeurtenis is, maar een reis die geduld, empathie en gezamenlijke inspanning vereist.

Transparantie als sleutel tot herstel

Transparantie speelt een centrale rol bij het herstellen van vertrouwen na vreemdgaan. Het pakt direct de geheimhouding en misleiding aan die de oorspronkelijke breuk veroorzaakten:

Het herstelt een gevoel van veiligheid

Door open en eerlijk te zijn over dagelijkse activiteiten, verblijfplaatsen en communicatie, helpt de ontrouwe partner de bedrogen partner om weer een gevoel van veiligheid en voorspelbaarheid in de relatie te krijgen.

Het toont verantwoordelijkheid

Consistente transparantie – zoals het delen van planningen, telefoonactiviteit en het openlijk bespreken van interacties – laat zien dat de ontrouwe partner verantwoordelijkheid neemt en zich inzet om het goed te maken.

“Elke daad van eerlijkheid bouwt een stukje vertrouwen terug. Daarom is oprechte transparantie geen straf, maar een geschenk aan je relatie.” – Terry Real

Het vermindert argwaan en angst

Wanneer informatie vrijwillig wordt gedeeld, in plaats van ontdekt of ontfutseld, helpt dit de hyperwaakzaamheid en argwaan van de bedrogen partner te verminderen, waardoor het gemakkelijker wordt om de affaire achter zich te laten.

Het creëert emotionele nabijheid

Transparantie over gedachten, gevoelens en acties bevordert emotionele intimiteit en begrip, die essentieel zijn voor een gezonde relatie.

Nu aan de slag: eerste stappen naar herstel

Als je momenteel worstelt met de gevolgen van overspel in je relatie, zijn hier enkele concrete stappen die je vandaag nog kunt zetten:

Begin met een intentiegesprek

Plan een moment waarop jullie beiden rustig zijn en bespreek jullie intenties. Willen jullie beiden werken aan herstel? Wat betekent dat voor ieder van jullie? Dit gesprek legt de basis voor het verdere proces.

Stel direct haalbare afspraken op

Maak enkele duidelijke, concrete afspraken die jullie beiden vanaf nu kunnen naleven. Deze hoeven niet allesomvattend te zijn, maar geven structuur en richting aan jullie herstelproces.

Zoek een moment van verbinding

Vind een kleine, niet-bedreigende manier om weer met elkaar te verbinden. Dit kan zo simpel zijn als samen een kopje thee drinken, een korte wandeling maken of gewoon vijf minuten naast elkaar zitten en handen vasthouden.

“Herstel gebeurt niet in grote sprongen, maar in kleine, consistente stappen in de richting van elkaar.” – David Schnarch

Begin een dagboek

Schrijf je gedachten en gevoelens op zonder censuur. Dit helpt je om je emoties te verwerken en patronen te herkennen in je reacties.

Overweeg professionele hulp

Neem contact op met een relatietherapeut die gespecialiseerd is in het begeleiden van stellen na ontrouw. Professionele begeleiding kan het verschil maken tussen stranden in pijn of groeien door de crisis heen.

Een nieuwe toekomst samen opbouwen

Het doorwerken van een affaire is een van de moeilijkste uitdagingen die een relatie kan meemaken. Maar uit mijn jarenlange ervaring als relatietherapeut weet ik dat het ook een keerpunt kan zijn – een moment waarop stellen dieper kunnen graven, eerlijker kunnen communiceren en een sterkere basis kunnen leggen dan ze ooit hadden.

Als jij en je partner worstelen met de gevolgen van overspel, weet dan dat je niet alleen bent. Bij De Praktijk voor Hechte Relaties help ik stellen dagelijks om door deze crisis heen te navigeren en samen een nieuwe toekomst op te bouwen.

Samen zijn we door een diep dal gegaan om vervolgens samen weer omhoog te klimmen. Reginald was er om ons te sturen tijdens onze klim, maar uiteindelijk moesten we het samen doen. En ja, wij staan nu samen op de bergtop.

T & S, Berkel en Rodenrijs

Samen verder na ontrouw?

Wil je meer weten over hoe relatietherapie jullie kan helpen na ontrouw? Kom dan naar een van onze wekelijkse informatieavonden of plan een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Samen kijken we naar wat jullie nodig hebben om het vertrouwen te herstellen en een nieuwe start te maken.

Reginald Markes

Reginald Markes

EFT-Relatietherapeut | EFFT-Gezinstherapeut |Gestalttherapeut

Ik werk graag met stellen die een positieve wending aan hun leven en relatie willen geven en bereid zijn de nodige relatievaardigheden te leren. Ik ben gespecialiseerd in het werken met stellen die te maken hebben gehad met een ernstige schending van vertrouwen in hun relatie en nu worstelen met het herstellen daarvan. 

Ik heb grondig onderzoek gedaan en de eerste versie geschreven, AI heeft geholpen met de uitwerking, en vervolgens heb ik de tekst zorgvuldig geredigeerd en met liefde bijgeschaafd. De foto is gemaakt door Prostooleh en is te vinden op Freepik.